تاثیر مخارج بهداشتی دولت بر بهره‏وری نیروی کار در اقتصاد ایران

در بسیاری از کشورها، سرمایه‏گذاری در نیروی انسانی و ارتقاء کیفیت آن، بیشترین نقش را در افزایش بهره‏وری و تسریع رشد اقتصادی داشته است. در مطالعات مربوط به نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی، تاکید اصلی بر روی سرمایه‏ی آموزش بوده و نقش سرمایه‏ی سلامت، به صورت جدی مورد بررسی قرار نگرفته است. یکی از راه‏های افزایش سرمایه انسانی، ارتقاء سطح بهداشت و سلامت نیروی کار است. در این مطالعه، مخارج بهداشتی دولت به عنوان شاخص بهداشت در نظر گرفته شده است. با توجه به اهمیت مخارج بهداشتی دولت در ارتقاء سطح بهداشت و بهره‏وری نیروی کار، هدف این مطالعه بررسی رابطه علیت گرنجری میان مخارج بهداشتی دولت و بهره‏وری نیروی‏کار در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1386-1350 است. در این مطالعه، از روش‏های آزمون علیت گرنجری استاندارد، روش هشیائو روش تودا و یاماموتو برای آزمون این فرضیه که مخارج بهداشتی دولت علت (گرنجری) بهره‏وری نیروی کار است، استفاده کرده‏ایم. نتایج نشان می‏دهد که در اقتصاد ایران بر اساس آزمون‏ علیت گرنجری هشیائو، مخارج بهداشتی دولت علت بهره‏وری نیروی کار و بهره‏وری نیروی کار نیز علت مخارج بهداشتی دولت است. نتایج حاصل از آزمون‏های علیت گرنجری استاندارد و تودا و یاماموتو، نشان‏دهنده این است که یک رابطه علیت گرنجری یک طرفه از مخارج بهداشتی دولت به بهره‏وری نیروی کار وجود دارد و عکس آن تایید نشده است. بنابراین می‏توان نتیجه گرفت که مخارج بهداشتی دولت، محرک بهره‏وری نیروی کار است. به عبارتی دیگر، مخارج بهداشتی مقدم بر بهره‏وری نیروی کار است.